Op 8 maart 2014 is bekend gemaakt dat er een wetsvoorstel ter goedkeuring naar de Raad van State is gestuurd waarin het spreekrecht voor slachtoffers van ernstige misdrijven wordt aangevuld. Als het voorstel wordt goedgekeurd dan kunnen slachtoffers een advies uitbrengen (adviesrecht) aan de rechter met betrekking tot de schuld van de verdachte en de strafomvang.
Huidige spreekrecht
Op 1 januari 2005 is het spreekrecht ingevoerd. Slachtoffers van ernstige misdrijven mogen sindsdien op de zitting een verklaring afleggen over de gevolgen die het misdrijf voor hen heeft gehad.
Daarnaast hebben slachtoffers sinds 2004 de mogelijkheid om een schriftelijke slachtofferverklaring op te stellen en die op de strafzitting (laten) voorlezen.
Een van de redenen om het spreekrecht in te voeren was om bij te dragen aan het herstel van de emotionele schade van het slachtoffer.
Wetsvoorstel adviesrecht
Het wetsvoorstel van staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie wil regelen dat slachtoffers, naast hun spreekrecht, straks ook de rechter mogen adviseren. Zij mogen dan bijvoorbeeld aangeven wat ze vinden van de schuld van de verdachte en wat volgens hen een gepaste straf is.
Ook kunnen slachtoffers zich uitlaten over het bewijs. Dit is een verschil met het spreekrecht omdat slachtoffers die gebruik maken van het spreekrecht alleen mogen aangeven wat de impact van het misdrijf op hen persoonlijk is geweest.
Adviesrecht: slachtoffer als getuige
Een ander groot verschil tussen het spreekrecht en het adviesrecht is, dat onder het huidige spreekrecht slachtoffers vrijuit mogen spreken, zonder dat zij over hun verklaring ondervraagd of onderbroken kunnen worden.
Als slachtoffers gebruik willen maken van hun adviesrecht, dan spreken zij over zaken die op de verdachte betrekking hebben en mogelijk voor de verdachte belastend zijn. Daarom krijgt de verdachte de gelegenheid om de verklaring van het slachtoffer te betwisten en mag het slachtoffer daarover gehoord worden. Het slachtoffer wordt dan als getuige beëdigd. Dit kan voor slachtoffers bezwaarlijk en confronterend zijn.
Vanwege dit grote verschil wordt slachtoffers de mogelijkheid geboden om ervoor te kiezen alleen van het spreekrecht gebruik te maken en niet van het adviesrecht. Dan kunnen zij niet onderbroken en ondervraagd worden.
Meer informatie over het adviesrecht?
Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neem gerust contact op!
