U gebruikt een verouderde browser. Update uw browser voor een betere en veiligere ervaring.update

Euthanasie: wanneer ben je wilsbekwaam?

Een mevrouw van 80 jaar is in oktober 2013 getroffen door een hersenbloeding waardoor ze ernstige beperkingen oploopt. Per 8 januari 2014 wordt mevrouw opgenomen in een verpleegtehuis Ter Reede in Vlissingen, een onderdeel van Stichting VWO Zorg.

Voor het verblijf in dit verpleegtehuis heeft mevrouw met het tehuis een zorgleveringsovereenkomst gesloten.

Volmacht tot wettelijke vertegenwoordiging

Op 30 oktober 2014 heeft de notaris een akte opgesteld waarmee mevrouw een algemene volmacht heeft verleend aan haar zoon waarin hij tot wettelijke vertegenwoordiger is benoemd.

Op 26 augustus 2014 heeft mevrouw zich aangemeld bij de Stichting Levenseindekliniek (SLK) te Den Haag met een hulpvraag om euthanasie. In februari 2015 heeft de SLK besloten het euthanasieverzoek te honoreren.

Euthanasie in verpleegtehuis Ter Reede niet toegestaan

Mevrouw had een wens om eind februari 2015 euthanasie te laten plegen in het verpleegtehuis.

Stichting VWO Zorg voert echter een beleid waarin het niet is toegestaan euthanasie te plegen in de verpleeginstelling Ter Reede. Om die reden wilde mevrouw de zorgovereenkomst met het tehuis beëindigen om zich te laten verplaatsen en vervolgens alsnog euthanasie te laten plegen.

Wilsbekwaam of wilsonbekwaam?

De zorginstelling heeft vlak voor de geplande euthanasie aan mevrouw laten weten dat zij de opzegging van de zorgovereenkomst niet accepteren. Stichting VWO Zorg stelt zich op het standpunt dat mevrouw niet wilsbekwaam is ten aanzien van de opzegging van de zorgovereenkomst en dat het volgen van de wens om euthanasie te plegen in strijd is met het goed hulpverlenerschap.

Het geschil

Mevrouw en haar zoon als wettelijke vertegenwoordiger starten een gerechtelijke procedure en verzoeken de rechtbank om de zorginstelling te veroordelen om mee te werken aan de beëindiging van de zorgovereenkomst. Zij stellen dat mevrouw wilsbekwaam is.

De zorginstelling stelt dat mevrouw wilsonbekwaam is. Zij beroepen zich daarbij op de eigen observaties en onderzoeken van een psychologe. Voorts stellen ze dat mevrouw niet of nauwelijks heeft gesproken over euthanasie.

Wie bepaalt de wilsbekwaamheid?

Primair stellen eisers dat mevrouw wilsbekwaam is en derhalve bevoegd is om de zorgovereenkomst met de zorginstelling op te zeggen. De huisarts, een onafhankelijk psychiater en een SCEN-arts hebben alledrie na een gericht zorgvuldig onderzoek te hebben uitgevoerd, geoordeeld dat mevrouw volledig wilsbekwaam is ten aanzien van haar euthanasieverzoek. De wilsbekwaamheid is getoetst op de vier criteria zoals opgenomen in de KNMG-Modelrichtlijn.

Uit haar wilsbekwaamheid ten aanzien van het euthanasieverzoek vloeit voort dat zij tevens wilsbekwaam is om haar zorgovereenkomst op te zeggen. Zij begrijpt heel goed dat verplaatsing uit het verpleegtehuis betekent dat haar euthanasiewens feitelijk wordt uitgevoerd.

Beoordeling van de voorzieningenrechter

Het uitgangspunt ten aanzien van wilsbekwaamheid is dat iemand wilsbekwaam is totdat het tegendeel is gebleken.

Gelet op voornoemd uitgangspunt ligt het op de weg van de zorginstelling aannemelijk te maken dat mevrouw wilsonbekwaam is. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter zijn ze daarin onvoldoende geslaagd.

Daarnaast oordeelt de voorzieningenrechter dat naast de drie onafhankelijke artsen ook de notaris die de volmacht heeft verleend op 30 oktober 2014 heeft geoordeeld dat mevrouw wilsbekwaam was om deze rechtshandeling te verrichten.

Euthanasie toegestaan

Op grond van voorgaande heeft de voorzieningenrechter geoordeeld dat van de wilsbekwaamheid van mevrouw ten aanzien van de euthanasiewens voldoende is gebleken. Hieruit volgt ook dat er vanuit mag worden gegaan dat zij de gevolgen van de opzegging van de zorgovereenkomst voldoende overziet en derhalve wilsbekwaam is deze op te zeggen.

De zorginstelling wordt veroordeeld om mee te werken aan de beëindiging van de overeenkomst met mevrouw. De zorginstelling wordt tevens veroordeeld in de proceskosten aan de zijde van mevrouw.

Meer weten over wilsbekwaamheid en euthanasie? Neem contact op met een letselschade advocaat.

Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 15 april 2015, C-020297158-KG ZA 15-179


Meer informatie over onze dienstverlening bij letselschade?

René Toxopeus

Een vuist maken, het recht laten zegevieren! Dat klinkt groots. Maar voor mij is dat het mooiste van mijn vak. Een maximale verdediging van de financiële belangen van mijn cliënt, daar ga ik voor.

Neem contact op